WAT IS EEN BURN-OUT?

HERKEN EEN BURN-OUT; EEN KANS OM JEZELF OPNIEUW TE ONTDEKKEN

Burn out is een psychologische term voor het gevoel opgebrand te zijn, geen energie of motivatie meer vinden voor de bezigheden op het werk. Als je een burn out hebt voel je je lichamelijk en geestelijk totaal uitgeput. Opgebrand. Dit is het gevolg van langdurige stressklachten die steeds ernstiger zijn geworden en waaraan je te weinig aandacht hebt besteed. Mensen met een groot verantwoordelijkheidsgevoel en de neiging tot perfectionisme hebben meer kans op een burn-out.

BURN OUT SYMPTOMEN

Minder fysieke energie – De langdurige blootstelling aan stress kan iemand fysiek uitputten, hierdoor voelen mensen zich constant moe en hebben ze niet dezelfde energie die ze vroeger wel hadden. Voor veel mensen wordt het al lastig om ‘s morgens vroeg hun bed uit te komen, ze hebben gewoon geen energie meer. Mensen met een burn-out twijfelen aan hun kwaliteiten. Niet alleen op het werk of op school, maar ook op privégebied. Als gevolg van de totale lichamelijke en geestelijke uitputting lukken gewone dagelijkse handelingen niet meer, zoals boodschappen doen, op visite gaan of een film kijken.
Emotionele uitputting – Mensen met een burn-out zullen zich snel ongeduldig voelen, hebben een slecht humeur, raken gemakkelijker gefrustreerd met bepaalde dingen dan normaal of zijn verdrietig zonder dat er een duidelijke reden voor is. Veel mensen met een burn-out hebben het idee dat ze een moeilijk leven tegemoet gaan.
Steeds pessimistischer denken – Wanneer mensen last hebben van een burn-out is het moeilijk om ergens enthousiast over te raken. Ze verwachten steeds minder vaak dat er goede dingen gaan gebeuren en het is lastig om negatieve gebeurtenissen achter zich te laten.
Teveel druk en onzekerheid
Hoge werkdruk en onzekerheid over werk of school worden vaak genoemd als oorzaak van een burn-out. Net als het feit dat we in onze huidige samenleving worden overladen door grote hoeveelheden informatie en nieuws en steeds sneller moeten reageren op trends en ontwikkelingen. Ook social media kunnen een bron van stress zijn: constant meedoen wordt als normaal gezien en kan ook veel druk opleveren.
Verminderde weerstand – Wanneer mensen langdurig last hebben van stress is hun immuunsysteem één van de onderdelen van het lichaam dat hier veel last van heeft. Mensen die lijden aan een burn-out krijgen meestal van hun lichaam een signaal dat er iets moet veranderen, dit zou kunnen betekenen dat ze gevoeliger worden voor verkoudheid, griep en andere ziekten.
Minder investeren in persoonlijke relaties – Wanneer mensen last hebben van een burn-out dan trekken ze zich vaak terug uit persoonlijke relaties. Mensen die last hebben van een burn-out hebben vaak het idee dat ze minder interessant zijn, dat ze minder te bieden hebben, dat ze weinig geduld hebben met andere mensen, of dat ze gewoon minder zin hebben in de omgang met andere mensen. Mensen met een burn-out merken dit vaak aan hun persoonlijke relaties.
Meer ziekteverzuim en inefficiënter werken – Wanneer mensen met een baan last hebben van een burn-out is het al moeilijk om uit bed te komen, laat staan optimaal te presteren op het werk. Ze zullen over het algemeen minder effectief en efficiënt zijn en blijven vaker thuis door een verlaagde weerstand.

OVERSPANNEN OF EEN BURN OUT?

Er bestaat veel overlap tussen overspannen en burn-out toch zijn het twee verschillende dingen. Overspannenheid is eigenlijk een voorstadium van de burn-out. De energie in je lichaam begint op te raken. De hoge cortisolwaarden beginnen zijn tol te eisen. De dagelijkse belastbaarheid neemt af en je krijgt moeite om al je activiteiten naar tevredenheid uit te voeren. Lichamelijke klachten nemen toe. Allerlei overspannen symptomen kunnen nu de kop opsteken. De overspannenheid gaat gepaard met veel stressklachten, maar de energie is nog niet op: uitputting is niet de klacht die op de voorgrond staat.

Als je de symptomen van overspannenheid negeert en nog langer over jouw grenzen heen gaat, kun je in een burn-out terecht komen. De accu is leeg. Je bent helemaal op en wil niet meer. Je ziet de zin van het werk niet meer, wordt al misselijk als je in de omgeving van het werk komt. Er is een sterke lichamelijke reactie van walging of angst op typerende kenmerken van het werk. Ondanks de lange aanloop naar een burn-out komt deze toch vaak onverwacht en van de ene op andere dag kan je niets meer.

Er is sprake van overspanning als voldaan is aan alle vier onderstaande criteria.

Ten minste drie van de volgende klachten zijn aanwezig:
1. moeheid
2. gestoorde of onrustige slaap
3. prikkelbaarheid
4. niet tegen drukte/herrie kunnen
5. emotionele labiliteit
6. piekeren
7. gejaagd voelen
8. concentratieproblemen en/of vergeetachtigheid.
Gevoelens van controleverlies en/of machteloosheid treden op als reactie op het niet meer kunnen hanteren van stressoren in het dagelijks functioneren. De stresshantering schiet tekort; je kan het niet meer aan en hebt het gevoel de grip te verliezen.
Er bestaan significante beperkingen in het beroepsmatig en/of sociaal functioneren.
De stress, het controleverlies en disfunctioneren zijn niet uitsluitend het directe gevolg van een psychiatrische stoornis.

Er is sprake van burn-out als tevens voldaan is aan onderstaande criteria 5 t/m 7:
Er is sprake van overspanning.
De klachten bestaan langer dan 6 maanden
Gevoelens van moeheid en uitputting staan sterk op de voorgrond.

CHRONISCHE STRESS

In de kern wordt overspanning / burnout, ook wel chronische stress genaamd, gekenmerkt door toenemende klachten met betrekking tot het lichamelijk en psychisch functioneren:

op lichamelijk gebied (snel moe, slecht slapen, pijnlijke en gespannen spieren)
op cognitief gebied (concentratie- en geheugenproblemen, problemen met plannen)
op emotioneel gebied (prikkelbaarheid, snel in tranen uitbarsten, depressie- en angstklachten)
op gedragsgebied (gehaast of ongeduldig gedrag, niet meer kunnen stoppen met werken, meer drinken, roken, snoepen).

BURN OUT VOORKOMEN

Maar liefst 13 procent van de Nederlandse beroepsbevolking heeft last van burn-outklachten. Bij jongeren komt een burn-out steeds vaker voor en ook scholieren hebben last van ongezonde stress. Als je een burn-out hebt, dan kan het maanden of zelfs jaren duren voordat je weer hersteld bent. Voorkomen is beter dan genezen..

burnout stress hilversum Je kunt een burn-out voorkomen door:

Goed naar je lichaam te luisteren
Duidelijk je grenzen aan te geven
Gezond eten en drinken
Verwachtingen te managen
Regelmatig te bewegen en naar buiten te gaan
Een goede balans te creëren tussen werk en privé-tijd
Tijd te nemen voor zelfreflectie
Een gezond evenwicht tussen inspanning en ontspanning

Luister naar de signalen van je lichaam

Een burn-out wordt voorafgegaan door een langere periode van ongezonde stress en onvoldoende ontspanning. Een beetje stress is niet zo erg; dit kan je helpen om beter te presteren. Ongezond wordt het als de stress niet minder wordt en je onvoldoende tijd hebt om te herstellen. Luister daarom naar je lichaam en doe iets met de signalen.

Heb je vragen? Neem contact met me op

WAAROM NEE ZEGGEN BELANGRIJK IS BIJ EEN BURN-OUT PREVENTIE

Voor veel mensen voelt “nee” zeggen alsof je iemand teleurstelt of niet aan verwachtingen voldoet. Toch is het leren stellen van grenzen essentieel om een burn-out te voorkomen. Burn-out ontstaat vaak door een combinatie van overbelasting en het gebrek aan herstelmomenten. Door te vaak “ja” te zeggen, overschrijd je onbewust je eigen grenzen en raak je uitgeput.

WAAROM ZEGGEN WE ZO MOEILIJK NEE?

Veel mensen vinden het lastig om nee te zeggen uit angst om niet aardig, behulpzaam of professioneel over te komen. Soms speelt perfectionisme een rol, waarbij je het gevoel hebt dat je altijd alles moet aankunnen. Of je bent bang om kansen te missen als je ergens nee tegen zegt. Deze gedachten zorgen ervoor dat je meer taken en verplichtingen op je neemt dan je eigenlijk aankunt.

DE KRACHT VAN NEE ZEGGEN

Nee zeggen betekent niet dat je onvriendelijk bent. Het betekent dat je jezelf belangrijk genoeg vindt om je eigen grenzen te bewaken. Door nee te zeggen tegen dingen die te veel van je vragen, zeg je ja tegen jezelf en je welzijn. Dit geeft je de ruimte om te herstellen, beter te presteren en de energie te behouden voor wat echt belangrijk is.

HOE LEER JE NEE ZEGGEN?

Begin met kleine stapjes, zoals nee zeggen tegen iets kleins.
Gebruik respectvolle maar duidelijke taal, zoals: “Ik zou graag willen helpen, maar dat lukt me nu niet.”
Realiseer je dat nee zeggen niet egoïstisch is, maar zelfzorg.

Het aanleren van deze vaardigheid kan je helpen om je energieniveau en mentale gezondheid beter te beschermen. Uiteindelijk voorkomt het dat je constant over je grenzen heen gaat en jezelf verliest in de drukte van het dagelijks leven. Zeg dus af en toe met vertrouwen “nee,” en geef jezelf de ruimte die je verdient.