Een onverklaarbaar gevoel van onbehagen. Een subtiel gemis. Slecht om kunnen gaan met autoriteit en ongelijkheid op de werkvloer. De complicaties bij een samengesteld gezin. Allemaal vraagstukken die naast een praktische uitwerking ook vaak op een diepere laag verankerd zitten. Het systemisch werk brengt heldere, nieuwe inzichten.

WAT KAN IK DOEN?

Een beeld zegt meer dan duizend woorden.

Herken je het fenomeen dat je eenzelfde verhaal een aantal keer herhaalt bij vrienden, familie of wie het maar horen wil? Vaak is het iets wat je dwarszit en waar je niet helemaal goed uit lijkt te komen. Door het delen van deze kwestie met anderen, verlang je ernaar om meer helderheid te scheppen. Het wrange is dat vaak juist het tegengestelde gebeurt. We hypnotiseren onszelf met onze eigen waarheid en door de herhaling raken we als het ware in een trance.

Het is enorm verhelderend om de situatie of het dilemma op te stellen, neer te zetten zodanig dat we letterlijk vanuit een ander perspectief naar kunnen kijken. Door op deze manier de vershillende elementen te verplaatsen ten opzichte van elkaar ervaar je hoe de druk op de kwestie wordt verzwaard of juist verlicht.  Het doel is om helderheid en inzicht te creëren en het systeem waarin je werkt of leeft tot rust te brengen.

Ik bied verschillende werkvormen aan om systemisch te kijken naar jouw thema of vraagstuk:

Wat is systemisch werk of een opstelling?

Systemisch werk is een manier om te kijken naar wat zich afspeelt binnen een systeem. Ieder mens werkt en leeft in verschillende systemen. Zo ben je onderdeel van je familie en gezin maar ook van je werk- en vriendenkring, je sportclub of de buurt. Een familiesysteem omvat verschillende generaties en is als het ware een onzichtbare lijn, die jou verbindt met je voorouders.

Ook op het werk hebben we te maken met systemen. Een oprichter/eigenaar voelt vaak een andere verbinding met het bedrijf, dan iemand in loondienst. Iemand met een langer dienstverband ervaart een andere rol en een andere plek dan iemand die net begint met werken. Ook is het hier van belang dat er een goede balans is tussen geven en nemen (arbeid - arbeidsvoorwaarden of salaris - arbeidsprestatie).

Onbewust kan je als lid van een systeem verstrikt raken in het lot van een ander. Dit noemen we lotsverbondenheid; dat komt met name voor tussen ouders en kinderen, broers en zussen en tussen partners.

Hoe werkt een opstelling “doen”?

Met een opstelling krijg je op een bijzondere manier zicht op het krachtveld dat -vaak onzichtbaar- een grote invloed heeft op het thema of vraagstuk van de vraagsteller. De begeleider van de opstelling stelt een paar vragen om te verkennen wat er mogelijk onbewust allemaal nog meer meespeelt. Dan bepalen de begeleider en de vraagsteller welke elementen of personen worden opgesteld. De vraagsteller nodigt andere deelnemers uit om deze personen of factoren te vertegenwoordigen, ‘te representeren’ in een opstelling.

Een representant is iemand, die bereid is om voor de vraagsteller in de familieopstelling een persoon of ‘iets’ te vertegenwoordigen. Iedereen kan representant zijn. Je hoeft hiervoor niet over bepaalde vaardigheden of ervaring te beschikken. Wel is een open houding en een respectvolle en integere benadering richting cliënt en de vraag, belangrijk voor het werken met opstellingen.

Hoe gaat het dan?

De vragensteller plaatst jou als representant van een bepaald familielid op een bepaalde plek in de ruimte met je gezicht een bepaalde kant op, op basis van hoe hij/zij dat ervaart. Jij hoeft daar niets in te doen. Het enige wat je doet is je bewust worden van wat je voet en wat je denkt en te ervaren hoe het is om daar te staan. Je zal verbaasd staan wat je ervaringen dan zijn. De begeleider zal je vervolgens vragen: “Hoe is het om daar te staan? Wat voel je wat denk je?” Je mag dan gewoon zeggen wat je voelt en denkt. Het bijzondere is dat wat je voelt informatie geeft over het systeem waar je als representant in geplaatst bent. Een bijzondere ervaring, die bijna niet te beschrijven valt. Het een keer doen is het beste.

Waarom zou je als representant mee doen met een familieopstelling?

Sommige mensen denken dat je er als representant alleen maar bent om de opstelling voor de vraagsteller mogelijk te maken.

Voor de vraagsteller is het een bijzondere ervaring om zijn/haar vraag uitgewerkt te zien worden door de representanten in een opstelling. Het is alsof je naar een film zit te kijken met jezelf in de hoofdrol. De representanten vertegenwoordigen belangrijke personen -  bijvoorbeeld vader, moeder, broer of zus- of 'iets'; elementen - zoals liefde, dood, familiegeheim, autonomie of de organisatie. De representanten nemen waar, wat zij op een door de vraagsteller bepaalde plek, ervaren. Dit kunnen fysieke als emotionele ervaringen zijn, vaak bepaald door de onderlinge verhoudingen en de plek van de representanten binnen de opstelling.

De begeleider werkt stapje voor stapje zorgvuldig met de informatie die hij/zij uit dit veld verkrijgt met behulp van de representanten, zodat de opstelling zich veilig en zorgvuldig kan ontvouwen. Elke interventie of beweging in het veld (de opstelling) heeft invloed op de deelnemers en zij geven hun ervaringen en sensaties weer door waardoor er belangrijke informatie zichtbaar kan worden.

Wat levert het mij als representant op?

Er is ook nog een andere, misschien nog wel belangrijkere reden om als representant mee te doen met een opstelling: het levert vaak iets voor jezelf op. De ervaring leert dat je nooit ‘zomaar’ wordt gevraagd voor de positie waar je komt te staan. Vaak ervaren representanten dat ze het antwoord hebben gekregen op een vraag waar ze zelf al langer mee rond liepen. Of dat ze opeens meer begrip of inzicht hebben gekregen hoe een ander een bepaalde situatie heeft ervaren.

Een familieopstelling op een dieper niveau kan lang doorwerken. Het kan zijn dat een representant in eerste instantie niet het idee heeft dat er veel is gebeurd, maar na verloop van tijd erachter komt dat er wel degelijk dingen veranderd zijn. Zelfs maanden later kan ook de representant ervaren dat de opstelling nog doorwerkt en dat er nieuwe kwartjes vallen. Een prachtige ervaring om een keer te beleven; als je met een vraag loopt en daar eens op een andere manier naar wilt kijken of als je een keer wilt representeren.

Opleiding en ervaring

• 2014 Systemisch Werken basis
• 2014 Systemic Ritual  - Daan van Kampenhout
• 2015 Systemisch Werken Verdieping
• 2015 Systemic Ritual - Daan van Kampenhout
• 2015 Eén op één - Opstellingenwerk
• 2015 Kind in Balans - Ingrid Dykstra
• 2015 Adoptie opstellingen - Hilbrand Westra
• 2015 Organisatie opstellingen - Paul Zonneveld
• 2015 Assistent Trainer Systemisch Werken basis
• 2016/17 Systemische Onderwijswerkplaats
• 2016/17 Stel Maar Op – begeleiden van familieopstellingen
• 2016 Familieopstellingen Kinderen & Jongeren – Ingrid Dykstra
• 2016 Jij hoort bij ons - Marianne Franke
• 2017 Masters of Movement
• 2017 Assistent Trainer Systemisch Werken Verdieping (2)
• 2017 MC Scheiden of blijven - Marianne Langemeijer en Kita Bronda
• 2017 Opstellen met ziektebeelden - Stephan Hausner
• 2017 Stiefplancoaching
• 2017 Systemic Ritual - Daan van Kampenhout

Diverse intervisie trajecten en opstellingendagen bij verschillende opstellers waaronder Annemieke Groot, Bouke de Boer, Evelien Hoogeweg , Lidwien van Wissen, Marieke Soutberg, Paul Zonneveld, Wibe Veenbaas e.a.

Systemisch Werk door middel van: familieopstellingen, organisatie opstellingen, tafelopstellingen en systemische coaching