Stiefplan coaching – Een gelukkig samengesteld gezin
Wat is het geheim van geslaagde nieuwe samengestelde gezinnen?
Het vraagt tijd, inzicht, afstemming en heldere afspraken om het goed te doen. Van samengestelde gezinnen met problemen naar succesvolle super stiefgezinnen gaan is een behoorlijke opgave. Zeker wanneer deze samengestelde gezinnen gaan samenwonen. Niet voor niets gaat 60 procent van de nieuwe samengestelde gezinnen wéér uit elkaar.
Hoe maak je een succes van je nieuwe gezin?
Met het stiefouderschapsplan – kortweg – Stiefplan, maak je aan de hand van 10 stappen de basisafspraken over jullie nieuwe gezin. Het stiefplan kun je samen invullen en/of met behulp van een Stiefplancoach. Vanuit haar speciefieke kennis en ervaring begeleidt en ondersteunt ze jullie om zo optimaal invulling te geven aan de toekomst van het nieuwe gezin. Het Stiefplan is ontwikkeld door een filosoof, een pedagoog en een advocaat en geeft praktische tips en handreikingen om nieuwe, samengestelde gezinnen succesvol te laten zijn.
Wat maakt het zo ingewikkeld om een nieuw gezin te vormen?
Natuurlijk kies je zelf voor je nieuwe liefde, maar de kinderen en de andere biologische ouder plus familie krijg je er ongevraagd bij. De consequenties van het samenstellen van een nieuw gezin zijn dan vaak nog niet te overzien. Zeker voor de kinderen heeft het meerdere gevolgen, waar we ons niet altijd bewust van zijn. Om er maar eens een paar te noemen:
- Wanneer een vader of moeder een nieuwe partner ontmoet, maken kinderen kennis met een nieuwe ouder. Deze ouder voegt iets toe wat een aanvulling kan zijn. Dit kan positief zijn, maar voor veel kinderen is het erg wennen.
- Twee opvoedculturen: bij de vorming van een nieuw gezin worden twee opvoedculturen samengevoegd. Vaak gaan er nieuwe regels gelden.
- In een samengesteld gezin blijven ex-partners samen ouders. Degene bij wie het kind het meeste woont heeft vaak ook de meeste invloed op de opvoeding.
- Maar bij belangrijke beslissingen zoals de overgang naar een andere school of bij leerproblemen moet er overlegd worden.
- In het stiefgezin is de biologische ouder in de meeste gevallen de hoofdopvoeder. Maar ook de stiefouder heeft zijn of haar opvoedende taak, afhankelijk van welke afspraken hierover zijn gemaakt en wie het meeste thuis is.
- Kinderen die wonen in een nieuw gezin hebben in de meeste gevallen een scheiding meegemaakt van hun ouders. Met de komst van een stiefouder kan het verdriet om de scheiding heftig terugkomen.
- Natuurlijk zijn er ook samengestelde gezinnen die gevormd zijn na het overlijden van een van de ouders. De komst van een stiefouder kan het verdriet om de overleden ouder opnieuw versterken.
- De eigen ouder en het kind hebben een bloedband. De basis hiervoor is de erfelijke en biologische verwantschap. Deze wordt versterkt door een gezamenlijke geschiedenis. De band tussen stiefouder en stiefkind is een verworven band.
- Na een scheiding moeten kinderen van de één op de ander week met grote regelmaat wisselen van huis. Knuffels mee, kleren, schoolboeken en extra mooie broek voor zondag. Behalve het wisselen van adres moeten kinderen ook wisselen van gezinscultuur.
- In een stiefgezin speelt loyaliteit een grote rol. In de eerste plaats is er de loyaliteit van de ouder naar het kind en omgekeerd. Daarnaast zijn ouder en kinderen die niet in hetzelfde huis wonen ook loyaal aan elkaar. Vaak zijn kinderen loyaal naar de ouder die in hun gevoel het zwakste is en het meest onder de scheiding heeft geleden.
Lang is gedacht dat een scheiding meer impact heeft op kinderen dan de vorming van een stiefgezin, maar dit blijkt anders te liggen. De komst van een stiefouder kan veel stress veroorzaken. Ook systemisch wordt er veel van het nieuwe gezin gevergd; rol en plek maar ook de verbinding en balans tussen geven en nemen komen onder druk te staan. Er is sprake van vele loyaliteiten binnen het samengestelde gezin en ook aan verschillende systemen die naast elkaar bestaan.
Kortom er komt meer bij kijken dan je je in die eerste verliefdheid realiseert. Het is ook niet voor niks dat uiteindelijk 60% van de stiefgezinnen het uiteindelijk niet redt. Leuke boodschap? Niet echt! Maar de andere 40% redt het dus wel.
De sleutel van dit succes ligt grotendeels in de onderlinge communicatie. Erkennen wat er is en telkens weer kiezen om er samen een succes van te maken, hoe lastig het soms ook is. Dat vraagt tijd, inzicht, afstemming en heldere afspraken om het goed te doen.
Ouder
- goede voorbereiding samenwonen
- bloedband vs stiefband is oké
- Ouderschapsplan is er
- loyaliteitsconflicten beperken
- goed omgaan invloed ex-partner
- ex-partners en samen ouders is feit
- opvoeding samen goed doen
- geen zin in relatieproblemen samen
- samen een kinderwens
Kind
- eigen plek binnen het gezin
- geen ‘boodschapper’ van ouders zijn
- band met stiefouder oké
- betrokken worden bij afspraken
- recht op een jeugd zonder gedoe
- contact met moeder én met vader
- geen verwarrende regels in 2 huizen
- puber mogen zijn
- omgaan met andere sfeer
Stiefouder
- lekker in je vel zitten
- stiefband vs bloedband is oké
- goed contact met je stiefkind
- jouw ik ook een plek kunnen geven
- vrij van kopzorgen en stress
- duidelijkheid in de opvoeding
- jij als stiefouder doet ertoe
- geen zin in relatieproblemen samen
- kinderwens bespreekbaar maken
STIEFPLAN OPSTELLEN
Sinds 2009 zijn ouders die gaan scheiden verplicht een ouderschapsplan op te stellen waarin afspraken gemaakt worden over de opvoeding en verzorging van de kinderen. Waarom zou je niet een soortgelijk stiefplan opstellen als je een relatie begint (of hebt) met iemand die al kinderen heeft?
Vaak zijn de relaties in een nieuw gezin ingewikkeld en spelen er verschillende loyaliteiten ( t.o.v. je (ex-)partner, je biologische en stiefkinderen). Naast emotionele spanningen komen er ook praktische problemen om de hoek kijken: Hoe voeden we op? Wie corrigeert de kinderen? Hoe vieren we de verjaardagen? En hoe gaan we om met de ex-partner?
Wanneer je twee gezinnen samenvoegt, is het belangrijk dat je probeert rekening te houden met elkaars wensen en verwachtingen, ook die van de kinderen. De vragen die je elkaar in een nieuw gezin zou moeten stellen – en die essentieel zijn om een succesvol stiefgezin te kunnen worden – heb je niet zomaar paraat of liggen niet altijd voor de hand.
Het Stiefplan helpt bij het formuleren van een gezamenlijk doel. Je kunt invullen welke steun je verwacht van je partner (praktisch én emotioneel) en wat je belangrijk vindt in de opvoeding, hoe je wilt dat er met spullen wordt omgegaan, en welke rol de ex-partner en ex-schoonfamilie spelen. En passant hoor je misschien nog heel verrassende dingen van je partner, of wist je van jezelf niet dat je sommige dingen eigenlijk heel belangrijk vindt. Neem de tijd om het Stiefplan gezamenlijk te bespreken en in te vullen – ook met de kinderen; het vergroot de kans dat jullie nieuwe gezin wél zal slagen.
De Stiefplan-Coach is een speciaal opgeleide professional, die alles weet over samengestelde gezinnen èn over het Stiefplan. De Stiefplan-Coach helpt je bij het invullen van het plan, en kan jullie ook helpen om bestaande problemen op te lossen en te voorkomen. In één tot vijf gesprekken zijn de meeste gezinnen al geholpen!
Verschil samengestelde gezinnen en stiefplan-coaching
Het verschil tussen coaching voor samengestelde gezinnen en stiefplan-coaching zit voornamelijk in de focus en aanpak:
Coaching voor samengestelde gezinnen:
Doel: Helpt het hele gezin om een nieuwe balans te vinden in de dynamiek van een samengesteld gezin.
Focus: Relationele uitdagingen tussen (stief)ouders, kinderen, en onderlinge dynamiek. Denk aan communicatie, het omgaan met verschillen in opvoedstijlen, en het creëren van een veilige plek voor iedereen.
Aanpak: Gericht op het verbeteren van de gezinsrelaties als geheel en het oplossen van eventuele conflicten of spanningen.
Stiefplan-coaching:
Doel: Gericht op praktische afspraken en het maken van een duidelijk stiefplan dat structuur biedt aan het nieuwe gezin.
Focus: Het opstellen van concrete afspraken over zaken zoals financiën, opvoeding, vakanties, omgangsregelingen, en grenzen. Dit voorkomt misverstanden en biedt een basis om op terug te vallen.
Aanpak: Gericht op het scheppen van helderheid en het voorkomen van conflicten door alles vooraf goed af te stemmen.
Kort samengevat:
- Samengestelde gezinnen-coaching richt zich op de emotionele en relationele kant van het gezinsleven.
- Stiefplan-coaching is praktisch en helpt afspraken vast te leggen om het gezinsleven soepeler te laten verlopen.
Beide vormen kunnen elkaar aanvullen, afhankelijk van wat het gezin nodig heeft.